آموزش ماساژ کامل کودک

امروزه فواید ماساژ کودک بر کسی پوشیده نیست. ماساژ کودک فواید بسیاری بر سلامت جسمی و روانی کودک دارد. هنگامی که کودک خود را ماساژ می دهید، علاوه بر برقراری ارتباط عاطفی نزدیک با او، به حس امنیت کودک کمک کرده اید. ماساژ کودک باعث سلامت جسمی و تقویت سیستم ایمنی نوزاد می شود و علاوه بر کودک، سبب آرامش و اعتماد به نفس والدین نیز می گردد. در این مقاله سعی داریم نحوه صحیح ماساژ اندام های مختلف نوزاد را به شما آموزش دهیم. 

انتخاب وضعیت مناسب برای ماساژ 

وضعیت بدنی شما هنگام ماساژ کودک مهم است. وقتی ماساژ می دهید، باید بدنتان در حالت درستی قرار بگیرد. بدنتان را در وضعیتی قرار دهید که پشتتان صاف باشد، خصوصا وقتی به جلو خم می شوید. اگر کودکتان را روی زمین ماساژ می دهید، این سه حالت را امتحان کنید تا متوجه شوید کدام یک برای شما راحت تر است: 

زانو زدن  

روی زمین بنشینید و زانو بزنید. برای راحتیِ بیشتر می‌توانید زانوانتان را روی حوله کودک که برای ماساژ وی پهن کرده اید بگذارید و بالشی را بین نشیمنگاه و پاهای خود قرار دهید.  

چهار زانو نشستن  

چهار زانو روی بالش بنشینید. کودک را رو به روی خودتان قرار دهید. به جلو خم شوید و چند حرکت ماساژ را روی کودک انجام دهید تا اینکه این حالت را نیز برای ماساژ دادن آزمایش کنید.  

با پاهای باز و دور از هم 

روی بالشی بنشینید، در حالی که پاهایتان را در دو طرف کودک کاملا باز کرده‌اید. ممکن است شما به دو بالش احتیاج داشته‌ باشید تا پشتتان را صاف نگه دارید، خصوصا وقتی می‌خواهید قسمت بالاتنه کودک را ماساژ دهید. 

ماساژ دست و بازوها 

۱ حرکات چرخشی، با کف دست در طول قفسه سینه: دستهایتان را روی شکم کودک قرار دهید. کف دست را طوری روی پوست کودک بگذارید که انگشتانتان به سمت بالا و کف دستتان به سمت پایین باشد (نوک انگشتان باید در منتهی‌الیه قفسه سینه باشد). هر دو دست را به آرامی و هماهنگ از بالای قفسه سینه به طرف شانه بکشید. انگشتان را روی شانه ها حلقه کنید و دست را روی بازو ها بکشید. انگشتان را  روی شانه ها حلقه کنید و دست را روی بازو ها بکشید و بازوها را در دست نگهدارید. بعد مستقیما به سراغ حرکت بعدی یعنی حرکت شماره دو بروید.  

۲ حرکات ماساژ روی دست‌ها: حرکت ماساژ را از بازوها به طرف پایین و تا مچ ها ادامه دهید. سپس این حرکت را تا انگشتان پیش ببرید. هر دو دستتان باید هماهنگ کار کنند. در ابتدا کودکتان ممکن است دستهایش را در قسمت آرنج صاف نکند. هنگامی که عضلات دستش رام و آزاد می‌شود، می‌توانید با فشاری ملایم، این حرکات را برای صاف کردن دستانش ادامه دهید. مراحل یک و دو را سه یا چهار بار با بیشتر انجام دهید تا وقتی که دست‌ها، حتی برای یک لحظه، در حالت مستقیم قرار بگیرند. 

۳ دست‌ها را بفشارید: انگشت سبابه و شست هر دو دست را دور بازوی چپ کودک حلقه کنید. در کودک بزرگ‌تر این کار را درحالی انجام دهید که هر دو دستتان پهلوی هم قرار بگیرد و دستها به دور قسمت بالای بازو حلقه شده باشد. درحالی که فشار می‌دهید خیلی آرام دستهایتان را در جهت مخالف هم بچرخانید. از روغن به مقدار کافی استفاده کنید تا انگشتان و دستهایتان به دور دست کودکتان به راحتی حرکت کند. این کار را تا هنگامی که انگشت شست‌ و سبابه دست راستتان به مچ دست او رسید حرکت را به اتمام برسانید. سپس دست راست را هم ماساژ دهید و این کار را دو بار روی هر دست انجام دهید.  

۴ دست‌های کودک را بکشید تا باز شود: مچ دست نوزاد را در دست بگیرید به صورتی که کف دست او به سمت بالا باشد. کف دست را از قسمت مچ تا نوک انگشتان با انگشت شست‌ دست دیگرتان ماساژ دهید. سپس همین کار را با شست دیگرتان انجام دهید. این کار را یک بار دیگر تکرار کنید. آن گاه‌ همین حرکت را روی‌دست دیگر او انجام دهید.  

۵ کشیدن انگشتان: مچ دست کودکتان را، درحالی که کف دست او به سمت بالاست و انگشتانش به طرف شماست، بگیرید. انگشت سبابه و شست دست دیگرتان را که آزاد است روی طرفین انگشت در قسمت اتصال آن با کف دست قرار دهید. انگشت را تا نوک آن بکشید در حالی‌که به آرامی فشار می‌دهید. هر یک از انگشتها را یک بار بکشید و بعد اين کار را روی دست دیگر تکرار کنید. 

ماساژ سینه 

هر دو دست را در مرکز قفسه سینه کودکتان قرار دهید. انگشتان هر دو دست را به طور هماهنگ در اطراف سینه‌ها به طرف مرکز سینه بياورید. اين کار را چندین بار تکرار کنید.  

وقتی قفسه سینه را ماساژ می‌دهید. اندازه چرخش های دور سینه را کم و زیاد کنید. این کار سبب می‌شود بتوانید تا آنجا که ممکن است قسمت بیشتری از قفسه سینه را ماساژ داده و لمس کنید. 

ماساژ شکم 

۱ حرکت‌های چرخشی، با تمام کف دست تا پایین شکم: یکی از دستهایتان را به‌طور افقی‌ روی شکم کودک، درست در زیر قفسه سینه قرار دهید. به آرامی به طرف پایین، شکم را ماساژ دهید. سپس دست را از روی شکم بردارید و درست قبل از اینکه تماس دست با بدن کودک قطع شود دست دیگر را در قسمت بالای شکم مثل قبل قرار دهید و به سمت پایین پیش ببرید. این کار را در حالی که همواره یکی از دستایتان بر بدن کودک قرار دارد و در تماس با آن است، چند بار تکرار کنید.  

۲ حرکت‌های چرخشی کوچک در اطراف ناف: دو انگشت یکی از دستها را نزدیک ناف آرام فشار دهید و حرکتی چرخشی بدهید. فشار را قطع کنید و انگشتانتان را دور ناف به آرامی حرکت دهید و این کار را تکرار کنید. این کار را در جهت حرکت عقربه‌های ساعت و به آرامی با حرکت مارپیچی به طرف بیرون انجام دهید تا درست به قسمت داخلی کشاله سمت راست برسید.  

۳ حرکت های چرخشی بزرگ در اطراف شکم: درست از قسمت داخلی کشاله سمت راست شروع کنید. سطح انگشتانتان به سمت بالا حرکت کند تا به سمت راست قفسه سینه برسید. سپس به طرف نقطه مشابه در سمت چپ حرکت کنید. حالا درست از قسمت داخل کشاله سمت چپ به سمت زير شکم سمت راست بر گردید. این کار را چند بار تکرار کنید. 

ماساژ ساق پا و ران ها 

۱ حرکات چرخشی، با تمام کف دست، در قسمت رانها: مچ پای کودکتان را با یک دست بگیرید. دست دیگر را به‌طور افقی در قسمت بالای ران قرار دهید. به طوری که انگشتانتان به طرف داخل قرار گیرد. مچ دستتان را به طرف بیرون بچرخانید. انگشتتان را در قسمت پشت پا مثل بادبزن باز کنید، تا در حالی که شستتان پایین به سمت بالا قرار دارد و بقیه انگشتان به سمت پایین، ران را نگهدارید. بعد از این حرکت بلافاصله حرکت بعدی را انجام دهید.  

۲ حرکات چرخشی، با تمام کف دست، قسمت ساق‌پاها: قسمت بیرونی پا را به طرف پایین تا مچ ماساژ دهید. مچ پارا همچنان در دستتان نگه دارید و دست دیگرتان را که آزاد است دوباره در ناحیه اول قرار دهید. به طوری که انگشتانتان به طرف بیرونی پا قرار گیرد. مچ دستتان را به سمت داخل بچرخانید و به طرف پایین حرکت دهید تا اینکه قسمت داخلی‌ پا را نیز به همان صورت ماساژ دهید. حرکت‌های یک و دو را چندین بار روی هر پا تکرار کنید.  

۳ پیچاندن عضلات پا: هر دو دست را در کنار هم روی یکی از ران‌های کودکتان قرار دهید و به دور ران او بپیچانید. فشار آرامی وارد کنید. دستهایتان را خیلی ارام در جهت مخالف هم و‌ در حالی که فشار می‌آورید بچرخانید. این کار را تا پایین پا انجام دهید و همراه با آن انگشت شست و سبابه تان به مچ پای او رسید کار را به اتمام برسانید. این کار را دو بار روی هر پا تکرار کنید. 

ماساژ کف پا 

۴ حرکات چرخشی، روی کف پا: مچ پای کودکتان را در حالی که زانویش خمیده است و انگشتان پایش به سمت بالا قرار دارد در یک دست بگیرید. شست دست دیگرتان را که آزاد است در مرکز کف پای کودک نزدیک به پاشنه قرار دهید. با فشار آرامی یک حرکت چرخشی کوچک ایجاد کنید. این حرکت را به سمت بالا از مرکز پا تا قسمت انتهای انگشتان پا تکرار کنید. این کار را دو بار روی هر دو پا انجام دهید.  

۵ حرکات چرخشی بر کناره‌های کف پا: پای کودک را همچنان با یک دست بگیرید. درحالی که زانو خمیده انگشتان پا به سمت بالاست، شستتان را روی کف پا درست در زیر انگشت کوچک‌ وی و انگشت سبابه‌تان را روی‌همان ناحيه پا بگذارید. آن دو انگشت را فشار دهید و در همین زمان یک حرکت چرخشی کوچک ایجاد کنید. انگشتانتان را کمی به طرف پایین و کناره پا بکشید و اين حرکت را تکرار کنید. اين کار را ادامه دهید تا به پاشنه برسید و بعد همین حرکت را برای ماساژ طرف دیگر همان پا به کار برید. این کار را دو بار روی هر پا انجام دهید. 

۶ ماساژ زردپی آشیل (زردپی پاشنه پا): نرمه پشت پای کودکتان را درحالی که زانو خمیده است در یک دست بگیرید. آن‌گاه انگشت سبابه و شست دست دیگرتان را که آزاد است روی دو طرف استخوان مچ پا قرار دهید. در حالی‌که پا را به آرامی‌ماساژ می‌دهید به طرف پاشنه پا حرکت کنید. این کار را چهار بار انجام دهید و سپس روی پای دیگر تکرار کنید.  

۷ ماساژ قسمت‌های مختلف‌ روی پا: مچ را با یک دست و در حالی که از خمیدگی زانو اطمینان دارید نگه‌دارید. شست دست دیگرتان را که آزاد است روی سطح پا و در کنار مچ پا قرار دهید و انگشت اشاره‌تان را در زیر پا (کف پا) بگذارید. پا را به آرامی بچلانید و در همان حال که فشار می‌دهید، دست را از روی پا به سمت پایین بکشید و تا انگشتتان ادامه دهید.  

۸ کشیدن انگشتان پا: مچ پای کودکتان را با یک دست نکه دارید. با استفاده ‏از شست و انگشت اشاره دست ِ ‌دیگرتان که آزاد است انتهای انگشت شست پا را فشار دهید و بچلانید. سپس این انگشت را به طرف نوک پا بکشید و به نوبت این کار را روی هر یک از انگشتان پا و پای دیگر تکرار کنید. 

منبع: کتاب ماساژ کودک، انتشارات صابرین