چند بازی و فعالیت برای رشد عاطفی و اجتماعی کودکان 2 و 3 سال

کودکان از بدو تولد و در چند سال اول زندگی خود مهارت های اجتماعی و عاطفی مانند درک، مدیریت و بروز احساسات، اشتراک گذاری با دیگران و پیروی از دستورالعمل ها را به دست می آورند. این مهارت‌ها پایه و اساس رشد تحصیلی، ریاضیات و سایر توانایی‌های شناختی را که برای موفقیت در مدرسه و زندگی حیاتی هستند، می‌سازد. 

رشد اجتماعی و عاطفی در سال‌های اولیه که به آن سلامت روانی دوران کودکی نیز گفته می‌شود، ابعاد گوناگونی را شامل می شود که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:  

• توانایی شناخت احساسات و عواطف و اینکه چرا و چگونه به وجود می آیند. 

• درک احساسات خود و دیگران و مدیریت آن ها و توانایی بروز مناسب آن ها 

• توانایی کشف فعال محیط و یادگیری در آن 

• توانایی برقراری روابط نزدیک و رضایت بخش با سایر کودکان و بزرگسالان و ... 

با توجه به ماهیت سریع رشد مغز در اوایل دوران کودکی، کیفیت تجربیات اولیه می‌تواند پایه قوی یا ضعیفی برای رشد اجتماعی و عاطفی کودک ایجاد کند که بر نحوه کنش و واکنش کودکان به دنیای اطراف تا آخر عمر تأثیر می‌گذارد. در نتیجه والدین و مراقبین کودک به عنوان موثر ترین افراد بر روند رشدی کودک، می توانند با انجام فعالیت های روزلنه در بستر زندگی، بر تقویت و بهبود هرچه بهتر ابعاد رشدی کودک تاثیرگذار باشند. در این مقاله تعدادی از این فعالیت ها را به تفکیک بازه های سنی به شما پیشنهاد می دهیم. 

فعالیت های ۲ سالگی 

۱. هر روز زمان مخصوصی برای خواندن با کودک خود داشته باشید. کنار هم بنشینید و به هم نزدیک شوید. قبل از خواب یا چرت زدن زمان مناسبی است برای اینکه با هم داستان بخوانید.  
۲. به کودک خود آوازهای ساده و بازی های ساده به وسیله انگشتان یاد بدهید مثل اتل متل و کلاغ پر...  
۳. روی زمین بنشینید و با کودک خود بازی کنید. سعی کنید با اسباب بازی هایی که انتخاب می‌کند بازی کنید و ایده‌های او را امتحان کنید. اینگونه از خواسته های او پیروی خواهید کرد.  
۴. سعی کنید برنامه‌های منظمی در طول روز داشته باشید. اجازه دهید کودکتان ازبرنامه بعدی با خبر شود. اینطور بگویید: وقتی موهات رو شانه زدم لباس می‌پوشيم.  
۵. کودک خود را تشویق کنید که بازی‌هایی با وانمود کردن انجام دهد. صندلی های کوچکی را پشت به هم قرار دهید اتوبوسی بسازید. مقداری کاغذ ببرید و به جای پول از آن استفاده کنید. از او بپرسید امروز قرار است کجا برویم؟  
۶. کودک شما در حال یادگیری احساسات است. به او کمک کنید احساساتش را بشناسد. وقتی عصبانی یا ناراحت یا خوشحال است بگویید: تو واقعا خوشحالی یا عصبانی به نظر می رسی. 
۷. همراه کودک خود نمایش بازی کنید و يا او را برای انجام کاری رهبری کنید. کودک شما دوست دارد از شما پیروی کند و رهبری کردن را یاد بگیرد.  
۸. به کودک خود حق انتخاب بدهید. توجه کنید انتخاب‌های آسانی باشد. اجازه دهید هنگام لباس پوشیدن پیراهن قرمز یا آبی را انتخاب کند. اجازه دهید شیر یا آبمیوه انتخاب کند. 

فعالیت های ۳۰ ماهگی

۱. اجازه دهید هنگام تمیزکاری و غذا پختن کودکتان به شما کمک کند. او می تواند در کارهایی مثل هم زدن، ریختن آرد در فنجان یا گذاشتن قاشق ها و چنگال ها در کشو کمک کند.  
۲. بازی های خلاقانه او مانند: طراحی با مداد شمعی، نقاشی و بازی با خمیررا تشویق کنید. گچ بازی روی پیاده رو تفریح خوبی است.  
۳ . یک کتاب به عنوان «کتاب من » برای کو دک خود بسازید. دفتری بردارید و عکس های او، عکس های خانوادگی ، یا عکس های دیگر مورد علاقه او را در آن قرار دهید . 
۴. کودک شما دوست دارد از شما تقلید کند . کلمات جدید بکار ببرید. صدای حیوانات مختلف را در بیاورید و ببینید آيا کو دک شما چیزی که می‌ گویید یا صدایی که در می آورید را تکرار می کند . 
۵. با کودک خود بازی کنید و به او کمک کید تا شریک شدن را یاد بگیرد. وقتی چیزی را با شما شریک می شود از این کار خوب او تعریف کنید . این کار یرای او یک موفقیت جدید است پس در این سن خیلی از او انتظار نداشته باشید این کار را به خوبی اتجام دهد. 
۶. به کودک خود دستورهای دو مرحله ای بدهید. بگویید: اسباب بازی‌ها را در جعبه بریز و در قفسه قراربده. طوری رفتار کنید تا احساس کند کار او کمک بزرگی است . 
۷. اجازه دهید کودکتان کارهای بیشتری برای خودش انجام دهد. او می تواند وقت بیرون رفتن خودش لباس و کفش بیوشد. مطمئن شوید به او زمان کافی برای تمرین این مهارت های جدید را داده اید. بگویید: چه پسربزرگی ! 
۸. با دوستی که بچه ای هم سن و سال او دارد، قرار بازی بگذارید. سعی کنید این قرار کوتاه مثلاً یک یا دو ساعت باشد. وقت برای بازی همراه اسباب بازی، برای خوردن غذایی سبک و برای بازی دربیرون از خانه بگذارید. در آخربگویید: خیلی خوش گذشت. دفعه بعدی می‌بینیمت 

فعالیت های ۳ سالگی

۱. صورت های ساده ای که احساساتی چون شادی، غم، هیجان یا حماقت را نشان می دهد بکشید. آن ها را ببرید و به چوب بستنی یا خودکار بچسبانید. اجازه دهید کودکتان با اين عروسک ها احساسات مختلف را نشان دهد. 
۲. برای کودک خود داستان مورد علاقه اش را بگویید. مثل داستان: بزبزقندی، ‏ کدو قلقله‌زن، سه بچه خرس. ببینید آیا کودک شما می‌تواند احساسات شخصیت های داستان را بیان کند. 
۳. وقت شام به اعضای خانواده فرصت دهید تا در مورد اتفاقات روزشان صحبت کنند. کمک کنید کودکتان در مورد روزش صحبت کند. بگویید: من و صبا امروز به پارک رفتیم. صبا به خواهرت بگو امروز در پارک چکار کردی.  
۴. برای کودک خود لطیفه های ساده و خنده دار تعریف کنید. معماها هم سرگرم کننده هستند. زمان خوبی را با کودک خود بگذرانید و با هم بخندید.  
۵. بحثی الکی بین حیوانات پارچه ای یا عروسک ها ایجاد کنید و با کودک خود در مورد اتفاقی که افتاد، احساسات و بهترین راه حل مشکلاتی که بوجود می‌آیند صحبت کنید.  
۶. برای کودک خود داستانی ساده در مورد کار خنده دار یا جالبی که در گذشته انجام داده تعریف کنید. بیینید آیا او می تواند داستان دیگری در مورد خودش تعریف کند؟ 
۷. به کودک خود دستوراتی بدهید که حداقل دو مرحله داشته باشد. وقتی با هم در حال آشپزی، لباس پوشیدن، تمیز‌کردن هستید بگویید: آن ماهیتابه را در سینک ظرفشویی بگذار و سپس آن قاشق قرمز را بردار و بیاور.  
۸. بازی هایی انجام دهید که او را درگیر پیروی از قوانین ساده ای چون: "مادر اجازه دارم............." و "چراغ قرمز. چراغ سبز" کند. 

منبع: کارت آموزشی تکامل کودکان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی