در این مرحله، نوزاد به سرعت در حال تکامل است و به دنیای اطراف خود واکنش‌های پیچیده‌تری نشان می‌دهد. او بیشتر از قبل در حال تعامل با محیط اطرافش است و مهارت‌های حرکتی و اجتماعی‌اش به طور چشمگیری پیشرفت کرده است. ۱. ایستادن و حرکت با کمک نوزاد ممکن است قادر به ایستادن به طور مستقل برای مدت کوتاهی باشد، به‌ویژه اگر از تکیه‌گاه‌ها مانند مبلمان یا دستان شما برای حفظ تعادل استفاده کند. او همچنان از کمک برای حرکت استفاده می‌کند، مانند گرفتن دستان شما یا تکیه به یک میز یا مبل برای ایستادن. ۲. شروع به راه رفتن با کمک نوزاد ممکن است شروع به حرکت با حمایت از یک وسیله یا شما کند. برای مثال، او می‌تواند دست‌های شما را بگیرد و به سمت جلو قدم بزند. برخی نوزادها ممکن است شروع به قدم زدن در حالی که از دست یا اسباب‌بازی برای حفظ تعادل استفاده می‌کنند. ۳. مهارت‌های دست‌ورزی پیچیده‌تر نوزاد قادر است اشیاء را با دقت بیشتری جابجا کند، آن‌ها را بردارد و به سمت دهان خود ببرد. در این سن، او ممکن است بازی‌های ساده‌ای مانند پرتاب توپ یا جا به جایی اسباب‌بازی‌ها را شروع کند. نوزاد می‌تواند با دست‌هایش اشیاء را باز کند یا بسته کند و تعامل بیشتری با محیط خود داشته باشد. ۴. توسعه ارتباطات اجتماعی نوزاد به طور فعال‌تری به اطرافیان واکنش نشان می‌دهد. او ممکن است با لبخند زدن، صدای شما را تقلید کردن، یا به شما نزدیک شدن، علاقه خود را نشان دهد. در این سن، نوزاد شروع به شناسایی افراد مختلف می‌کند و ممکن است زمانی که شما وارد اتاق می‌شوید، هیجان‌زده شود. ممکن است در این سن احساسات خود را بیشتر نشان دهد و در برابر افراد آشنا مانند والدین خود رفتارهای متفاوتی داشته باشد. ۵. شناسایی کلمات و تقلید حرکات نوزاد شروع به شناسایی کلمات ساده می‌کند. او ممکن است به‌طور ناخودآگاه برخی از کلمات را تقلید کند، مثلاً "ماما" یا "بابا". نوزاد ممکن است با تقلید حرکات شما (مانند دست زدن یا اشاره کردن) به شما پاسخ دهد و شروع به ابراز خود به‌طور اجتماعی کند. ۶. واکنش به نام خود و دستورات ساده نوزاد در این سن ممکن است به نام خود پاسخ دهد و با شنیدن نامش به شما نگاه کند. او شروع به درک دستورات ساده‌ای مانند "بیا اینجا" یا "دستت را بده" می‌کند و ممکن است سعی کند به آن‌ها پاسخ دهد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ با نوزاد بازی‌های تعاملی انجام دهید که در آن‌ها بتواند با شما و اسباب‌بازی‌ها ارتباط برقرار کند. مثلاً بازی‌هایی مانند "قوچ" یا "قایم باشک". محیط اطراف نوزاد را ایمن کنید تا بتواند به راحتی و بدون نگرانی حرکت کند و محیط را کشف کند. به نوزاد فرصت دهید که مهارت‌های حرکتی خود را تمرین کند. شما می‌توانید با قرار دادن اسباب‌بازی‌ها و اشیاء جذاب در نزدیکی او او را به حرکت بیشتر تشویق کنید. با نوزاد زیاد صحبت کنید و از کلمات ساده برای ارتباط برقرار کردن استفاده کنید تا مهارت‌های زبانی‌اش بهبود یابد. در ماه‌های بعد (ده تا یازده ماهگی)، نوزاد به سرعت مهارت‌های جدیدی به دست خواهد آورد و حرکت‌های پیچیده‌تر و بیشتر ارتباطات اجتماعی را تجربه خواهد کرد. او به تدریج شروع به ایستادن و حتی قدم زدن به طور مستقل خواهد کرد!

در این دوره، نوزاد همچنان به سرعت رشد می‌کند و مهارت‌های فیزیکی، اجتماعی و شناختی جدیدی به دست می‌آورد. او بیشتر قادر به تعامل با محیط و اطرافیان است و می‌تواند درک بیشتری از بدن خود و دنیای اطراف پیدا کند.   ۱. کنترل بهتر بدن و توانایی حرکت - نوزاد می‌تواند سر و بدن خود را با کنترل بیشتری نگه دارد و حتی هنگام قرار گرفتن روی شکم ممکن است از دست‌هایش برای بلند کردن بالاتنه خود استفاده کند. - برخی نوزادان در این دوره شروع به چرخیدن از شکم به پشت یا بالعکس می‌کنند. - ممکن است شروع به نشستن با کمک کند یا حتی تلاش کند تا بدن خود را در حالت ایستاده نگه دارد، البته با کمک.   ۲. تولید صداهای پیچیده‌تر و ارتباط اجتماعی - نوزاد اکنون صدای خود را برای جلب توجه و برقراری ارتباط با شما استفاده می‌کند. ممکن است صداهای جدیدی تولید کند و در تلاش برای صحبت کردن باشد. - اگر نوزاد در یک مکالمه ساده قرار گیرد (حتی اگر تنها شما و نوزاد باشید)، ممکن است به شما پاسخ دهد و با تغییرات صدای شما واکنش نشان دهد.   ۳. توانایی گرفتن و نگه داشتن اشیاء - نوزاد قادر است اسباب‌بازی‌ها را به‌طور هدفمند بگیرد و آن‌ها را برای مدت کوتاهی در دست نگه دارد. - در این مرحله، او اغلب اشیاء را به دهان می‌برد تا آن‌ها را کشف کند. - توانایی استفاده از هر دو دست برای گرفتن اشیاء به‌طور همزمان تقویت می‌شود و ممکن است دست‌ها را به هم بکشد یا شیئی را از یک دست به دست دیگر منتقل کند.   ۴. بهبود در هماهنگی چشم و دست - نوزاد قادر است دستان خود را به سمت اشیاء حرکت دهد و آن‌ها را در جهت مشخصی بگیرد. - او ممکن است بتواند اشیاء مختلفی را دست بزند، به‌ویژه اگر این اشیاء در محدوده‌ی دیدش باشند.   ۵. افزایش تعاملات اجتماعی - نوزاد به طور فعال‌تر با افراد آشنا تعامل می‌کند و ممکن است به طور خاص واکنش‌های اجتماعی نشان دهد، مانند خندیدن یا لبخند زدن در پاسخ به توجه و تعامل شما. - او بیشتر از قبل به صدای شما توجه می‌کند و ممکن است صداهای شما را تقلید کند. - این دوره، زمان خوبی برای آموزش نوزاد به تعاملات اجتماعی و برقراری ارتباط از طریق بازی‌های ساده است.   ۶. توسعه حس لامسه و جستجوی اشیاء - نوزاد ممکن است شروع به کشف اشیاء با لمس و فشار دادن آن‌ها کند. او اشیاء را می‌گیرد و با دست‌ها و دهانش آن‌ها را بررسی می‌کند. - احساسات او نسبت به بافت و شکل اشیاء بیشتر می‌شود و ممکن است به اشیاء بافت‌دار بیشتر علاقه نشان دهد.   چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ - با نوزاد بازی‌های ساده‌ای مانند "قوچ" یا "قایم‌باشک" انجام دهید تا مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی‌اش تقویت شود. - اسباب‌بازی‌های متفاوت با بافت‌های مختلف را به او بدهید تا حس لامسه‌اش تحریک شود. - او را روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن، کمر و شکم تقویت شود. در این مرحله، ممکن است از پشت به شکم یا برعکس بچرخد. - با نوزاد تعامل بیشتری داشته باشید و او را تشویق کنید تا پاسخ‌های اجتماعی بیشتری از خود نشان دهد.   در ماه‌های بعد (پنج تا شش ماهگی)، نوزاد به تدریج شروع به نشستن و حرکت‌های پیچیده‌تر خواهد کرد!

در این دوره، نوزاد از مرحله نوزادی اولیه عبور کرده و حرکات و واکنش‌هایش کمی ارادی‌تر می‌شود. برخی از تغییرات مهم این دوره عبارتند از: ۱. پیشرفت در کنترل حرکات نوزاد می‌تواند برای مدت کوتاهی سر خود را هنگام قرار گرفتن روی شکم بالا نگه دارد. حرکات دست و پا کنترل‌شده‌تر می‌شود، اما هنوز هم حرکات غیرارادی وجود دارد. ۲. لبخند اجتماعی در حدود ۶ هفتگی، نوزاد شروع به لبخند زدن ارادی در پاسخ به چهره‌ها و صداهای آشنا می‌کند. ۳. بهبود در بینایی و تمرکز نوزاد می‌تواند اشیاء و چهره‌ها را از فاصله بیشتری ببیند و با چشمانش آن‌ها را دنبال کند. رنگ‌ها و تضادها را بهتر تشخیص می‌دهد. ۴. واکنش بیشتر به صداها نوزاد به صدای مادر و افراد آشنا واکنش بیشتری نشان می‌دهد. ممکن است سرش را به سمت صدا بچرخاند. ۵. افزایش توانایی‌های ارتباطی نوزاد شروع به غان و غون کردن و تولید صداهای ساده می‌کند. گریه‌هایش متنوع‌تر شده و ممکن است برای نیازهای مختلف (گرسنگی، خستگی، ناراحتی) گریه‌های متفاوتی داشته باشد. ۶. افزایش هوشیاری و ساعات بیداری نوزاد دوره‌های بیداری طولانی‌تری دارد و بیشتر با محیط خود تعامل می‌کند. خواب شبانه ممکن است کمی منظم‌تر شود، اما هنوز هم به دفعات شیر خوردن در شب نیاز دارد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ زیاد با نوزاد صحبت کنید و برای او آواز بخوانید. نوزاد را روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن و شانه‌هایش تقویت شوند. به چهره‌اش نگاه کنید و واکنش‌های او را تقلید کنید تا مهارت‌های اجتماعی‌اش رشد کند. این روند رشدی ادامه دارد و در ماه‌های بعدی، نوزاد مهارت‌های بیشتری به دست می‌آورد. در ماه بعدی (دو تا سه ماهگی) تغییرات بیشتری را مشاهده خواهید کرد!

در این دوره، نوزاد تعامل بیشتری با محیط دارد و حرکات و واکنش‌هایش هماهنگ‌تر می‌شود. او اکنون بیشتر آگاه است و شروع به ابراز هیجان و علاقه به اطرافش می‌کند. ۱. کنترل بهتر سر و بدن نوزاد می‌تواند سر خود را برای مدت طولانی‌تری بالا نگه دارد، به‌ویژه هنگام قرار گرفتن روی شکم. ممکن است هنگام بغل شدن، سر خود را کنترل کند و کمتر آن را به عقب بیندازد. ۲. هماهنگی بین چشم و دست نوزاد شروع به مشاهده دستان خود کرده و ممکن است دستانش را در دهان بگذارد. دست‌هایش را بیشتر باز نگه می‌دارد و تلاش می‌کند اشیاء را بگیرد، اگرچه هنوز کاملاً در این کار ماهر نیست. ۳. لبخند اجتماعی و پاسخ به تعاملات لبخندهای نوزاد بیشتر شده و به لبخند دیگران پاسخ می‌دهد. ممکن است به صداها و صحبت‌های شما با حرکات بدن یا تغییر حالات چهره واکنش نشان دهد. ۴. غان و غون و تلاش برای برقراری ارتباط نوزاد شروع به تولید صداهای بیشتر و متنوع‌تری مانند "آ"، "او" و "غا" می‌کند. ممکن است وقتی با او صحبت می‌کنید، صداهایی به عنوان پاسخ تولید کند. ۵. دنبال کردن اشیاء و افراد با چشم نوزاد اکنون می‌تواند چشمانش را راحت‌تر روی اشیاء در حال حرکت متمرکز کند. ممکن است شما را در اتاق دنبال کند و نگاهش را به چهره‌های آشنا بدوزد. ۶. افزایش قدرت لگد زدن و حرکت دادن بدن هنگام دراز کشیدن روی پشت، پاهایش را بیشتر حرکت می‌دهد و ممکن است لگد بزند. برخی نوزادان در این سن شروع به چرخیدن از شکم به پشت می‌کنند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را روزانه برای مدت کوتاهی روی شکم قرار دهید تا عضلات گردنش تقویت شود. با او حرف بزنید، آواز بخوانید و صداهای مختلف را برایش تقلید کنید. اسباب‌بازی‌های رنگی و جغجغه‌های سبک را در دسترسش قرار دهید تا تحریک حسی بیشتری دریافت کند. وقتی با او صحبت می‌کنید، به چشمانش نگاه کنید تا مهارت‌های اجتماعی‌اش تقویت شود. در ماه آینده (سه تا چهار ماهگی)، نوزاد شروع به نشان دادن هیجان بیشتر و حرکات هماهنگ‌تری خواهد کرد!

در این دوره، نوزاد به سرعت در حال یادگیری و پیشرفت است. او شروع به کشف دنیای اطرافش با حرکات پیچیده‌تر و مهارت‌های جدید می‌کند. همچنین، تغییرات قابل توجهی در نحوه ارتباط برقرار کردن و تعاملات اجتماعی او مشاهده خواهید کرد. ۱. نشستن بدون کمک نوزاد در این دوره قادر است بدون کمک بنشیند. ممکن است نیاز به حفظ تعادل داشته باشد، اما توانایی نشستن به‌طور مستقل را شروع به کسب می‌کند. عضلات شکم، پشت و گردن او به اندازه کافی تقویت شده‌اند تا بدنش را در این وضعیت ثابت نگه دارد. ۲. شروع حرکت به جلو برخی نوزادان در این سن شروع به خزیدن می‌کنند. آن‌ها ممکن است ابتدا با شکم خود به جلو کشیده شوند، سپس به تدریج از دست‌ها و زانوهایشان برای حرکت بیشتر استفاده کنند. دیگر نوزادان ممکن است تلاش کنند که از جایی بلند شوند یا با کمک دست‌ها ایستاده شوند. ۳. مهارت‌های دست‌ورزی پیشرفته نوزاد اکنون می‌تواند اشیاء را از دست یک به دست دیگر منتقل کند و اغلب با آن‌ها بازی می‌کند. توانایی او برای گرفتن و نگه داشتن اشیاء قوی‌تر شده است و ممکن است اشیاء را لمس، بچرخاند و به دهان ببرد. برخی نوزادان در این سن می‌توانند اشیاء را محکم‌تر نگه دارند و بیشتر آن‌ها را بررسی می‌کنند. ۴. تغییرات در تغذیه نوزاد ممکن است شروع به خوردن غذاهای بیشتری کند و علاقه بیشتری به غذاهای جامد نشان دهد. او احتمالاً شیر یا شیر خشک را به‌عنوان منبع اصلی تغذیه نگه می‌دارد، اما ممکن است به تدریج با غذاهای جدید به خوبی سازگار شود. مهارت‌های بلعیدن او در حال تکامل است و قادر است با خوردن غذاهای کمکی (پوره‌ها، غلات، سبزیجات) هماهنگ شود. ۵. تولید صداهای پیچیده‌تر و واکنش به زبان نوزاد شروع به تقلید صداها و کلمات می‌کند و ممکن است شروع به استفاده از صداهایی مانند "با" یا "ما" کند. او به زبان بدن و لحن صدای شما واکنش نشان می‌دهد و ممکن است برای جلب توجه شما صداهایی تولید کند. در این سن، نوزاد ممکن است بیشتر به مکالمات پاسخ دهد، حتی اگر هنوز قادر به صحبت کردن به طور کامل نباشد. ۶. توانایی شناسایی افراد آشنا و ایجاد پیوندهای عاطفی نوزاد شروع به شناسایی چهره‌های آشنا و واکنش به آن‌ها می‌کند. ممکن است هنگام دیدن فردی که او را می‌شناسد، لبخند بزند یا شور و هیجان نشان دهد. احساسات و واکنش‌های اجتماعی نوزاد در این دوره بیشتر شده و می‌تواند احساسات مختلفی مانند شادی یا ناراحتی را ابراز کند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ با نوزاد بازی‌های متنوع انجام دهید تا او بتواند مهارت‌های حرکتی و دست‌ورزی‌اش را تقویت کند. مثلاً از او بخواهید که اسباب‌بازی‌ها را از یک دست به دست دیگر منتقل کند. او را تشویق کنید تا بیشتر حرکت کند. می‌توانید اسباب‌بازی‌هایی را در نزدیکی او قرار دهید تا برای رسیدن به آن‌ها تلاش کند. اگر نوزاد شروع به خزیدن می‌کند، محیط اطرافش را ایمن کنید تا او بتواند بدون نگرانی حرکت کند. به نوزاد غذاهای متنوع معرفی کنید، اما همیشه مراقب باشید که واکنش‌های آلرژیک نداشته باشد. با نوزاد زیاد صحبت کنید و به او توجه کنید تا مهارت‌های زبانی و اجتماعی‌اش بهبود یابد. در ماه‌های آینده (هفت تا هشت ماهگی)، نوزاد توانایی‌های حرکتی و اجتماعی خود را بیشتر می‌کند و به‌طور مستقل‌تری با دنیای اطرافش ارتباط برقرار خواهد کرد!

در این دوره، نوزاد همچنان به سرعت پیشرفت می‌کند و مهارت‌های جدیدی را در زمینه‌های حرکتی، اجتماعی و شناختی به دست می‌آورد. این ماه‌ها، زمان شروع استقلال بیشتر در حرکت و تعاملات اجتماعی است. ۱. مهارت‌های حرکتی پیشرفته‌تر نوزاد در این سن قادر است که ایستادن با کمک فرد بزرگتر را تمرین کند و ممکن است از تکیه‌گاه‌ها مانند مبلمان یا میز برای ایستادن استفاده کند. بسیاری از نوزادها شروع به حرکت با پا می‌کنند و می‌توانند بدون کمک به‌طور موقت ایستاده شوند، حتی اگر هنوز قادر به قدم زدن نباشند. برخی نوزادان ممکن است شروع به "راه رفتن" با حمایت از یک وسیله یا دست بزرگتر کنند. ۲. خزیدن و حرکت به جلو بیشتر نوزادها در این سن به‌طور فعال شروع به خزیدن می‌کنند. برخی ممکن است از شکم به جلو کشیده شوند، در حالی که دیگران ممکن است از زانوها و دست‌ها برای حرکت استفاده کنند. نوزاد ممکن است با سرعت بیشتری به اطراف حرکت کند و حتی شروع به جستجو برای کشف محیط کند. ۳. توانایی گرفتن و جا به جایی اشیاء نوزاد قادر است اشیاء را به‌طور هدفمند از دست یک به دست دیگر منتقل کند و آن‌ها را بیشتر بررسی می‌کند. دست‌ورزی‌های او پیچیده‌تر می‌شود و ممکن است اشیاء را در دستانش بچرخاند، فشار دهد یا حرکت دهد. مهارت‌های دست‌ورزی‌اش به‌طور قابل توجهی افزایش یافته و نوزاد می‌تواند اشیاء را از روی زمین بردارد. ۴. واکنش‌های اجتماعی و ایجاد پیوندهای عاطفی نوزاد به صورت فعال‌تر با افراد آشنا تعامل می‌کند. او ممکن است به چهره‌های آشنا لبخند بزند و نسبت به حضور آن‌ها هیجان نشان دهد. او قادر است با اشارات چهره و بدن احساسات خود را ابراز کند، و ممکن است از شما یا فرد دیگری درخواست توجه کند. نوزاد شروع به تمایز احساسات خود می‌کند، مثلاً ممکن است به شما واکنش نشان دهد وقتی از او دور می‌شوید یا در حال بازی کردن است. ۵. شروع به تکلم و تقلید نوزاد ممکن است شروع به تقلید صداها و کلمات ساده‌ای کند. او می‌تواند "بابا"، "ماما" یا صداهای مشابهی را بگوید (اگرچه هنوز معنای خاصی ندارد). نوزاد ممکن است با تغییرات در لحن صدا یا تقلید از حرکات شما واکنش نشان دهد و با شما به شکلی ساده صحبت کند. ۶. شناسایی افراد و اشیاء نوزاد قادر است چهره‌های آشنا را شناسایی کند و ممکن است به آن‌ها واکنش‌های خاصی نشان دهد. ممکن است وقتی شما وارد اتاق می‌شوید، هیجان‌زده شود. او همچنین ممکن است اشیاء خاصی را که قبلاً دیده است، شناسایی کند و به سمت آن‌ها حرکت کند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را تشویق کنید تا بیشتر حرکت کند، برای مثال با قرار دادن اسباب‌بازی‌های جذاب در نزدیکی او، او را به خزیدن و حرکت بیشتر ترغیب کنید. محیط اطراف نوزاد را ایمن کنید تا او بتواند بدون نگرانی حرکت کند و محیط جدید را کشف کند. با نوزاد بیشتر صحبت کنید و به تقلید از صداهای ساده و کلمات بپردازید تا مهارت‌های زبانی‌اش تقویت شود. در بازی‌ها و تعاملات اجتماعی از احساسات و زبان بدن استفاده کنید تا نوزاد یاد بگیرد چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند. در ماه‌های بعد (نه تا ده ماهگی)، نوزاد شروع به حرکت‌های مستقل‌تر خواهد کرد و مهارت‌های اجتماعی‌اش عمیق‌تر می‌شود. او به زودی شروع به کشف بیشتر دنیای اطراف خود و تکامل مهارت‌های حرکتی خود خواهد کرد!