آب - نوزادی که از #شیر_مادر تغذیه می‌کند، بر خلاف بچه‌های #شیر_خشک خوار، به #آب اضافی احتیاج ندارد. شیر مادر آب لازم را تأمین می‌کند. ولی وقتی نوزاد از #شیر خشک تغذیه کند به مقداری آب هم نیاز دارد تا کار کلیه‌های کم توان او را آسان سازد. متخصصان تغذیه با شیر مادر، دادن آب به نوزاد را توصیه نمی‌کنند، زیرا علاوه بر اين که نوزاد به آب نیازی ندارد، استفاده از شيشه #پستانک برای این منظور نوزاد را در گرفتن سینه مادر تنبل و بد عادت می‌کند. ویتامین ها - قطره یا #شربت #ویتامین و #آهن به عنوان #مکمل_غذایی برای نوزاد نارس لازم است، ولی نوزاد طبیعی و کامل که می‌تواند به خوبی از شیر مادر استفاده کند، نیازی به این مکمل ها ندارد. شیر مادر حاوی مقدار کافی از ویتامین های لازم برای نوزاد است. بعضی از متخصصان تغذیه عقیده دارند که #ویتامین_D شیر مادر کافی نیست، ولی نمی‌توان پذیرفت که یک ماده غذایی که برای تامین نیازهای نوزاد تکامل پیدا کرده است، چیزی کم داشته باشد. شاید مقدار ویتامین D شیر مادر از نظر کمی و به طور نسبی کمتر از شیر خشک باشد ولی #ارزش_غذایی و #فعالیت_بیولوژیکی آن - یعنی مقداری که جذب می‌شود - بالاست. به علاوه از آنجا که نوزاد مدتی نیز در معرض تابش #آفتاب قرار می گیرد مقداری ویتامین D نیز از راه تابش آفتاب در بدن وی تولید می‌شود. باید دانست که ویتامین D مورد نیاز از دو منبع تامین می‌شود: یکی تابش نور افتاب به بدن که بعضی از ترکیبات موجود در #پوست را به ویتامین D تبدیل می‌کند و دیگری خوردن #شیر يا غذاهای حاوی این ویتامین است. اگر #رژیم_غذایی مادر از نظر ویتامین D فقیر می‌باشد یا اگر در جایی زندگی می‌کند که روزهای آفتابی آن به ویژه در #زمستان کم است، برای رفع این کمبود، ممکن است پزشک مصرف قطره یا شربت ویتامین D را تجویز کند. آهن - مطالعات جدید نشان داده است نوزادی که از شیر مادر تغذیه می‌کند به آهن اضافی نیازی ندارد؛ زیرا آهن شیر نیز مانند ویتامین D آن دارای فعالیت بیولوژیکی بالا و ارزش غذایی زیادی است. این فعالیت زیاد قابلیت جذب آهن را بالا می‌برد و کمبود آن را به خوبی جبران می‌کند. می‌توان گفت که فقط ۱۰ درصد از آهنی که به غذای کودک و شیر خشک اضافه می‌شود قابل جذب است؛ ولی ۵۰ تا ۷۵ درصد آهن شیر مادر جذب می‌شود. از این رو، استفاده از #املاح آهن فقط هنگامی ضرورت پیدا می‌کند که به علت پایین بودن #هموگلوبین خون نوزاد، پزشک آن را تجویز کند. فلوراید - این ماده برای سلامتی دندانها لازم است. درباره نیاز نوزاد به فلوراید، عقاید مختلفی وجود دارد. #فلوراید شیر انسان، مانند #شیر_گاو کم است و این امر ربطی به مقدار فلوراید آب مصرفی ندارد. بررسی ها نشان می‌دهد که احتمال پوسیدگی و فساد #دندان در نوزادانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند با نوزادانی که از شیر خشک دارای فلوراید تغذیه کرده‌اند، تفاوتی ندارد. مطالعات جدید نشان داده است بچه‌هایی که در سن ۶ تا ۸ ماهگی در برخی مناطق از آب لوله کشی حاوی فلوراید استفاده می‌کنند، دندان های دائمی سالمی دارند و دیرتر به پوسیدگی دندان مبتلا می‌شوند. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

در صورت تغذیه نوزاد با #شیرخشک این نکته را بخاطر داشته باشید که دانشکده امراض کودکان آمریکا استفاده از فرمولاسیون غنی شده با آهن را توصیه می‌کند. هميشه با دقت دستورالعمل آمادسازی شیرخشکی را که به نوزادتان می‌دهید دنبال کنید. برای مثال هرگز سعی نکنید شیر خشک کودکتان را با افزودن آب بیشتر رقیق کنید. برای صرفه‌جویی، تنها مقدار شیرخشکی را که معمولا کودکتان استفاده می کند آماده کنید. پس از هر بار تغذیه باقیمانده شیر ته بطری را دور بریزید. همگام با رشد کودکتان، به تدریج مقدار بیشتری شیرخشک استفاده می کنید. برای شستشوی بطری شیر، بطری کودک را با آب داغ بخوبی بشویید. پستانک بطری را از لحاظ داشتن ترک، چسبندگی، گشادی و لکه دار شدن  بررسی کنید. در صورت وجود هر یک از اين عوامل، بطری را دور بریزید. قبل از قرار دادن بطری در ماشین ظرفشویی آن را پاک کنید.

بزرگ شدن سینه عارضه‌ای دردناک است که سینه به علت پر شدن و ورم کردن، سفت می‌شود و #شیر_دادن به نوزاد را مشکل می‌سازد. این عارضه نشانه بر هم خوردن تعادل بین عرضه #شیر و تقاضای نوزاد است. به این معنی که تولید یا عرضه شیر مادر از تقاضا و مصرف نوزاد بیشتر می‌شود. تورم پستان هم برای مادر و هم برای نوزاد مشکل به وجود می‌آورد. تورم برای مادر خیلی دردآور است واگر درمان نشود، به #عفونت سینه منجر می‌گردد. این تورم باعث سفت شدن سینه و از بین رفتن زاویه سر سینه می‌شود و گرفتن آن را برای نوزاد دشوار می‌کند. در نتیجه نوزاد هنگام شیر خوردن فقط سر سینه را می گیرد و نمی‌تواند به علت سفتی هاله، آن را در دهان بگیرد و به #سینوس های شیر فشار وارد کند. بنابر این شیری که وارد سینوسها می‌شود، از آنجا که نوزاد نمی‌تواند آن را خوب بمکد از آن خارج نمی گردد. نوزاد نیز چون نمی‌تواند خوب شیر بخورد زود به زود گرسنه می‌شود و با مک زدن بیشتر به سینه مادر درد آن را تشدید می‌کند. با به کار بستن نکات و توصیه‌های زیر می‌توانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید: شیر دادن به نوزاد در یک اتاق خلوت و آرام و دور از مزاحمت دیگران،شیر دادن به نوزاد هنگام ظاهر شدن علایم گرسنگی در او و استفاده از روش صحیح شیر دادن و وضعیت درست مادر و نوزاد. اگر مشکل بزرگ شدن سینه بلافاصله پس از #زایمان و در #بیمارستان پیش بیاید، بهتر است با استفاده از یک #شیر_دوش دستی يا برقی مقداری از شیر خود را بدوشید تا سینه‌تان کمی خالی و هاله پستان کمی نرم شود تا نوزاد بتواند هاله را در دهان بگیرد. معمولا در هفته اول بعد از تولد، شیر به تدریج و با سرعت کمی در سینه جمع می‌شود. برای این که مشکل #تورم پیش نیاید، نوزاد باید با همان سرعتی که شیر تولید می‌شود، از آن تغذیه کند. تورم پستان معمولا در هفته اول امری عادی است. ولی با استفاده از روش صحیح شیر دادن، آموزش نوزاد، وضعیت درست بدنی، شیر دادن در دفعات زیاد و استراحت کافی، این مشکل به تدریج از بین می‌رود. گاهی تولید شیر مادر در روز سوم یا چهارم بعد از زایمان به طور ناگهانی افزایش می‌یابد، به طوری که مادر ناگهان با دو سینه بزرگ و دردناک روبه‌رو می‌شود. قبل از ادامه و پیشرفت این مشکل باید با استفاده از یک شیردوش، سینه را خالی کرد و درد آن را تسکین داد. در منزل می‌توانید برای #درمان از شیر دوش دستی استفاده کنید یا سینه خود را با دست بدوشید. گرفتن دوش گرم؛ وان آب گرم یا #کمپرس آب گرم برای ۱۰ دقیقه قبل از دوشیدن شیر یا شیر دادن به نوزاد، #رفلکس ترشح شیر را تحریک می‌کند و تا حدی از ناراحتی می‌کاهد. اگر سینه‌تان پرتر و سفت‌تر از آن است که نوزاد بتواند آن را بگیرد، قبلا مقداری از آن را خالی کنید تا هاله پستان نرم شود. با این اقدام نوزاد هاله را می گیرد و از فشاری که به سر سینه وارد می‌آید کم می‌کند. اگر درد سینه خیلی شدید است برای تسکین درد در فاصله بین شیر دادن از #کیسه_یخ استفاده کنید. این روش از تورم می‌کاهد و خارج شدن شیر را آسان می‌سازد. استفاده از یک سینه‌بند مناسب برای نگهداری سینه‌ها، داروی مسکن ‏برای تسکین درد و استراحت‌ نیز در رفع این مشکل موثر است. مهمتر از همه این اقدامات، توجه به این نکته است که شیر دادن به نوزاد نباید قطع شود. به یاد داشته باشید که سینه باید مرتب خالی شود. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

در هفته اول پس از تولد، تغییرات مربوط به مدفوع نوزاد، وضع تغذیه او را نشان می‌دهد. پس از این که نوزاد شروع به خوردن #شیر غنی و پرچربی می‌کند، رنگ مدفوع #زرد می‌شود. اگر مدفوع به رنگ زرد #خردلی و به شکل دانه دانه و فاقد بوی نامطبوع باشد، نشان می‌دهد که #شیر_مادر برای تغذیه او کافی بوده است. علاوه بر این نشانه‌ها، تعداد اجابت مزاج نیز اهمیت دارد. در ماه اول یا دوم، نوزادی که شیر کافی می‌خورد، روزانه حداقل ۲ تا ۳ بار اجابت دانه دانه و زرد رنگ دارد. بعضی از نوزادان تغذیه کننده از شیر مادر، ممکن است هنگام شیر خوردن یا پس از آن، مزاجشان به کار بیفتد. بعضی نیز معمولا هر دو یا سه روز یک بار اجابت مزاج دارند و اگر سایر شرایط #رشد عادی باشد؛ این وضع را نباید دلیلی بر کافی نبودن شیر مادر دانست. شیر مادر دارای ماده #ملین طبیعی است و این در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، اجابت مزاجشان بیش از نوزادان شیر خشکی است. مدفوع نوزاد شیرخشک خوار، سفت‌تر، #سیاه‌ تر و دارای بوی نامطبوع است. ولی مدفوع نوزادی که از شیر مادر تغذیه می‌کند، زرد خردلی است و مشاهده رنگ #سبز به شرطی که حال عمومی نوزاد خوب باشد، دلیلی بر ناراحتی او نیست. سرعت #افزایش_وزن نوزاد نیز نشانه دیگری برای پی بردن به وضع تغذیه اوست. نوزادی که از شیر مادر تغذیه می‌کند در دو هفته اول سرعت رشد کمتری دارد. ولی پس از این مدت؛ سرعت افزایش وزن او با نوزادی که از #شیر_خشک تغذیه می‌کند برابر می‌شود. پوست بدن نوزاد و وضع ظاهری او نیز وضع تغذیه‌اش را مشخص می‌کند. باید دانست که در تغذیه سالم، فقط مقدار و حجم شیر اهمیت ندارد، بلکه کیفیت و ترکیب آن نیز مهم است. بعضی نوزادان مقدار شیری که می‌خورند کافی است و این موضوع با توجه به تعداد دفعاتی که #پوشک خود را خیس می‌کنند و روزانه به تعویض شش تا هشت کهنه یا چهار تا پنج پوشک یک بار مصرف نیاز دارند، معلوم می‌شود. علی رغم این وضع این نوزادان #انرژی کافی به دست نمی‌آورند و با این که سرحال و فعال هستند و بدنشان علایمی از بی‌آبی نشان نمی‌دهد، بعضی آثار #سوء_تغذیه را دارند. از جمله نشانه‌های سوء تغذیه در این نوزادان، شل بودن #پوست، رشد ضعیف عضلانی و کمبود #چربی زیر پوست را می‌توان نام برد. مقدار شیری که این نوزادان می‌خورند کافی است؛ ولی کیفیت آن مانند شیر غنی و پرچربی مادر نیست. احساسی که در سینه مادر، قبل و بعد از شیر دادن به وجود می‌آید نشانه دیگری برای پی بردن به میزان شیر است. سینه باید قبل از شیر دادن پر و بعد از آن کمی خالی باشد و در بین شیر دادن شیر از آن چکه کند. معمولا مادران هنگام شیر خوردن کودک؛ #رفلکس ترشح شیر را حس می‌کنند. سیر شدن و #خوشحالی کودک هنگام تغذیه و پس از آن، وسیله دیگری برای پی بردن به وضع تغذیه نوزاد و کیفیت شیر مادر است. اگر نوزاد خوب سینه را می مکد و صدای بلع شیر را می‌شنوید و رفلکس ترشح شیر را احساس می‌کنید، جای نگرانی وجود ندارد. در این صورت، نوزاد پس از سیر شدن به خواب می‌رود. اما نوزادانی که پس از شیر خوردن سیر و راضی به نظر نمی‌رسند و خوب نمی خوابند ممکن است کمبود شیر و سوء تغذیه داشته باشند. برای اطمینان از کافی بودن شیر، انجام #آزمایش و مراجعه به #متخصص به حل شدن این مسئله کمک می کند. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

برای پی بردن به ارزش #شیر_مادر و هنر مادری در تغذیه نوزاد، بهتر است از چگونگی #تولید_شیر در #پستان مادر اطلاع پیدا کنیم. دستگاه تولید شیر در سینه مادر به #درخت شباهت دارد. این دستگاه شامل غده‌هایی است که شیر در آنها به وجود می‌آید و به منزله #برگ درخت می‌باشد. شیر تولید شده، از راه لوله‌هایی که نقش شاخه‌های این درخت را دارند، به مخزن هایی به نام #سینوس های شیری می‌ریزند. شیر در این مخزنها انباشته می‌شود و هنگام تغذیه نوزاد از طریق سر سینه به دهان نوزاد وارد می‌شود. سینوس های شیری در زیر هاله پستان، یعنی در قسمت تیره‌ای که دور سر سینه را احاطه کرده است، واقع شده‌اند و شیر خود را از طریق ۱۵ تا ۲۰ سوراخ که در سر سینه قرار دار به دهان نوزاد می‌ریزند. برای آن که شیر کاملا سینه خارج شود، دهان نوزاد باید هنگاهم مکیدن پستان روی سینوس ها قرار بگیرد و به آن ها فشار وارد کند. شایان ذکر است که نوزاد باید هاله پستان را بمکد، نه سر سینه! اگر نوزاد به سر سینه مک بزند، فقط مقدار کمی شیر خارج می‌ شود و سر سینه به علت کوشش بیهوده‌ای که نوزاد برای رفع #گرسنگی می‌کند، صدمه می‌بیند. برای اين که سینوس ها خوب خالی شوند، نوزاد باید دست کم حدود ۲/۵ سانتی‌متر از اطراف سر سینه را در دهان بگیرد. وقتی نوزاد سینه مادر را می‌مکد اعصاب واقع در سر سینه، غده #هیپوفیز، را تحریک می‌کنند و #هورمون #پرولاکتین ترشح می‌شود. این هورمون غده‌های شیر را وادار به تولید شیر می‌نماید. اولین شیری که نوزاد در شروع هر نوبت از تغذیه دریافت می‌کند، شیری رقیق و کم‌چربی به نام شیر اولیه است. سپس با ادامه تغذیه نوزاد هورمون دیگری، به نام #اکسی_توسین به وجود می‌آید. این هورمون، بافت های اطراف غده‌های شیر را مانند یک کش لاستیکی جمع می‌کند تا مقدار زیادی شیر از این غده‌ها، به طرف سینوس ها حرکت کند. این شیر از شیر اولیه غنی‌تر و دارای مقدار بیشتری #چربی و #پروتئین است. از همین رو ارزش غذایی بیشتری دارد و به شیر ثانوی معروف است. #شیر_ثانوی غذای اصلی نوزاد را برای تأمین رشد او تشکیل می‌دهد. بسیاری از مادران هنگام ترشح این شیر غليط و ریختن آن به سینوسها، در پستان خود حالت ویژه‌ای مثل خارش احساس می‌کنند. این تخلیه ناگهانی یا سریع شیر به درون سینوسها، #رفلکس_ریزش يا #رفلکس_تخلیه شیر نام دارد. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

مزایای #شیر_مادر برای نوزاد عبارتند از: ۱. #شیر انسان از نظر بیولوژیکی، برای تأمین نیازهای نوزاد انسان منحصر به فرد است و چیز دیگری نمی‌تواند جای آن را بگیرد. هر گونه‌ای از #پستانداران شیری تولید می‌کند که از نظر ترکیب با نیازهای نوزاد آن #پستاندار تناسب دارد. شیر هر پستاندار، علاوه بر تأمین #رشد نوزاد آن پستاندار، او را برای سازش با شرایط و محیطی که در آن به سر می‌برد، آماده می‌سازد. مهمترین اندام انسان متفکر، #مغز اوست و جای شگفتی است که شیر انسان مهمترین ماده مورد نیاز را برای رشد مغزی و فکری نوزاد انسان فراهم می کند. ۲‌‌‌‌. شیر مادر یک ماده #دینامیک است که ترکیب آن متناسب با نیاز کودک تغییر می‌کند و او را از #بیماری حفظ می‌نماید. در شیر مادر سلولهای زنده‌ای وجود دارد و ترکیب آن روز به روز و حتی ساعت به ساعت طبق نیاز کودک تغییر می‌کند. نمونه‌ای از این تغییرات تغییر #غلظت_چربی شیر است. چربی، مقدار زیادی از #انرژی شیر را تشکیل مي‌دهد. اگر نوزاد #گرسنه باشد، طوری پستان مادر را می مکد که شیر پر چربی ترشح شود و اگر فقط برای رفع #تشنگی سینه را بمکد از شیر رقیق و کم چربی بهره می گیرد. مقدار چربی شیر در طول روز در حال نوسان است. با بزرگ شدن نوزاد نیاز نسبی او به انرژی، یعنی انرژی لازم برای هر کیلوگرم وزن؛ کمتر می‌شود و متناسب با این تغییر، درصد چربی شیر مادر کاهش می‌یابد. شیر مادر برای محافظت از نوزاد در برابر #میکروب های بیماری‌زا نیز لازم است. #ایمونوگلوبولین، ماده‌ای است که برای مبارزه با میکروبها باید در #خون نوزاد وجود داشته باشد. کمی پس از تولد، بدن نوزاد شروع به ساختن این ماده ایمنی‌بخش می‌ نماید. ولی تا شش ماهگی مقدار آن برای مصونیت کامل نوزاد کافی نیست. برای جبران این کمبود، ایمونوگلوبولین موجود در شیر مادر به سیستم دفاعی بدن نوزاد کمک می‌رساند. حتی بعد از شش ماهگی نوزاد نیز، شیر مادر این رویه را ادامه می‌دهد. هنگامی که مادر #شیرده در معرض یک میکروب بیماری زا قرار می‌گیرد، بدن او برای مقابله با بیماری #پادتن مناسب را تولید می‌کند. این ماده همراه با شیرش به بدن نوزاد می‌رسد و در مقابل آن بیماری، به نوزاد مصونیت می‌بخشد. #گلبول های سفید موجود در شیر مادر نیز ماده پروتئینی ویژه‌ای تولید می نمایند که دیواره #روده نوزاد را می پوشانند و از نفوذ میکروب های خطرناک به خون نوزاد جلوگیری می‌کنند. اولین شیری که نوزاد کمی بعد از تولد می‌خورد، #آغوز نام دارد. آغوز دارای مقدار زیادی از ترکیبات مصونیت بخش یا #ایمنی بخش است. از آنجا که نوزاد در برابر میکروب ها بسیار حساس و آسیب‌پذیر است؛ ترشح این ماده خیلی بجا و به موقع است و هیچ چیز دیگری نمی‌تواند جای آن را بگیرد. ۳. شیر مادر، کلیه #مواد_مغذی شش‌گانه یعنی #چربی، #پروتئین، #کربوهیدرات، #ویتامین، #آهن و سایر #املاح را به نسبت متعادل و متناسب با نیاز نوزاد داراست. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788